Yeni doğan bebeğin ağzına anne sütünden önce ilk olarak yumuşatılmış hurma sürülmesi (tahnik), bebeği enfeksiyonlara karşı koruyor.
Uzmanlara göre bebeğin enerji ihtiyacını da karşılayan tahnik, diyabetli annelerin bebeklerinde oluşabilecek beyin hasarını da engelliyor.
Peygamber Efendimiz’in (sas) uygulayıp tavsiye ettiği yeni doğan bebeğin damağına anne sütünden önce; hurma, şeker, bal, üzüm gibi tatlı bir gıdanın sürülmesi ve damağın iyice ovuşturulması işlemi tahnik olarak biliniyor. Tahnik, bebeğin ihtiyacı olan enerjiyi en kısa sürede almasını ve organlarında depolanmasını sağlıyor. Yazıda, hurmada olan minerallerin anne sütünün eksiklerini tamamlayarak bebeği enfeksiyonlardan koruyan bir savunma mekanizması oluşturduğu belirtiliyor. Diyabetli annelerin bebeklerinde ise tahnik uygulanması beyin hasarını ve diğer muhtemel zararları engelliyor.
Tahniki (çocuğun damağına tatlı çalma işini) kuru hurma ile yapmak müstehabtır. Gerçi kuru üzüm ve şeker gibi her nevi tatlı ile tahnik yap¬mak caiz ise de efdal olan kuru hurmadır. (Sünen-i Ebu Davud, Edeb)
Hazret-i Âişe (ra) der ki:
“Yeni doğan çocuklar Resulullah'a (asm) getirilirdi. O da bunlara mübarek olmaları için duâ eder ve ağzında yumuşattığı hurmanın suyunu çocuğun ağzına sıkardı.”
Yine Hazret-i Aişe (ra) anlatıyor:
"Resûlullah (asm) Zübeyr'in evinde bir kandil görmüştü:
"Ey Aişe dedi. Ben Esmâ'yı doğum yapmış zannediyorum. Sakın çocuğa isim koymayın, ben isim koyacağım!"
Sonra ona Abdullah ismini koydu ve elindeki bir hurma ile de tahnik yaptı." Tirmizi, Menakıb, (3826)
Ebu Râfi (ra) anlatıyor: "Hz. Fatıma (ra) oğlu Hasan’ı (ra) doğurduğu zaman, Resûlullah’ı (asm) kulağına ezan okurken gördüm."
Rezîn şu ziyadeyi kaydeder: "Kulağına İhlas sûresini okudu, hurma ile tahnik etti ve ismini koydu." Ebu Dâvud, Edeb 116, (5105); Tirmizî, Edâhî 17, (1514)
Yine Peygamberimiz (asm) Enes'in annesinden çocuk doğduğunda ağzına süt koymadan kendisine haber vermesini istemiştir. Enes doğar doğmaz Efendimiz'in (asm) yanına getirilmiş, Peygamberimiz de (asm) bebeğin ağzının içini iyi cins bir hurma ile ovarak tahnik yapmıştır.
Bu sünnet faydalarından biri çocuğun çene kaslarının kuvvetlenmesini ve annesinin göğsünü daha iyi tutabilmesini sağlamasıdır
Hz. Âişe’den (ra) demiştir ki:
"(Yeni doğan) çocuklar Rasûlullah’a (asm) getirilirdi. (Hz. Peygamber de) onlara bereketle dua ederdi."
Ebu Davud dedi ki: Bu hadisi bana rivayet eden diğer şeyhim Yusuf (İbn Musa bu rivayette):
"Ve onlara tahnikte bulunurdu." (cümlesini de) ekledi. (Müslim, 101; Ahmed b. Hanbel. VI, 212, Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 16/377)
Mevzumuzu teşkil eden bu hadis-i şerif, yeni doğan bir çocuğun, ağzına konacak ilk gıdaya çok önem verip bu işle Hz. Peygamberin bizzat ilgilendiğini ifade etmektedir. Hz. Ali'nin rivayet ettiği diğer bir hadis-i şe¬rifte de "Hz. Peygamberin torunu Hz. Hasan doğduğu zaman, onun ağzına Hz. Ali'nin tesbit edemediği bir şey koyduğunu bu sebeple de Hz. Hasan'ın Hz. Hüseyn'e nazaran daha bilgili olduğu ifade edilmektedir. (Heybemi. Mecmeuzzevaid, IX, 175; el-Mülteki. Kenzu'l-Ummal, XVI, 284.)
İslam terbiyecileri bu sünneti çocuğu bir âlime götürerek tahnik ettirmek suretiyle ibka ettirmişlerdir. (İbrahim Canan, Hz. Peygamberin Sünnetinde Terbiye, 81)
Bu sünnetteki hikmet çocuğun ağız kaslarını, çene nahiyyelerini harekete geçirip kuvvetlendirmek ve böylece anasının göğsünü daha çabuk tutmasını sağlamaktır. (Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 16/377-378)
Tahnik sünnetinin bir diğer faydası ruhu olumlu etkilemesidir
Ayrıca bu sünnetin ruh üzerinde bir takım olumlu tesirleri düşünebilir. Bu bakımdan belirtilen sünneti, takva ve salah ile bilinen, tanınan bir kişinin yerine getirmesi, böylece çocuğun mübarek ve takva ile mevsuf bir kişilik kazanması bakımından daha uygun olur.
